DAGITI MENSAHE ITI E-LOKANO MAIL
Mood:  bright

#1

Kalkalpas ti special board meeting ti GLU idi malem. Ket maragsakankami a mangipadamag ti resulta ti i-nominate ti GLU nga agdadamo a mannuratmi.

Dua ti nagpilianmi, apo. Da Teofilo B. Damoco ti Union Christian College ken ni Al Gerard S. Barde ti Lorma Collages. Gapu ta nangabaken iti Saribitniw ni T. Damoco iti kaunaan a daras iti benneg dagiti agdadamo a saribitniwist ti Kailokuan, nangngeddeng ngarud ti GLU a ni agad-adal nga Al Gerard ti ad-adda nga irekomenda ti Board ta napinget ti panagtarigagay daytoy a makasurat iti bukodna a lenguahe.

Agyaman kami manen, apo.

#2

Iti saludsod no asino ti agbalin a hurado iti sumuno a pasalip:

Kaniak a biang, dispensarem kabsat, awan ti mairekomendak. Diak kayat ngamin nga agbalin a bias ti hurado no am-ammonak. Wenno am-ammok isuna. Diak kayat nga agbalin a bias ti panangimurina ti linaon ti sarita. No siasino ti kayatyo nga agbalin a hurado, ala, awatenmi. Saan ketdi a kuestionaran ti integridadna. Ta ti hurado, iti bukodko a panirigan, isu ti mangkita no ania kadgiti naisalip ti mabalin ken saan. Tay man adda bassit pamalpalatpatanna ti kinaisangsangayan/kinaidumduma ti sarita.

#3

Tema ti pasalip = Kinaurnos ti kallaysa ken pamilia.
Wenno sagrado ti sakramento ti kallaysa

#4

Pagyamanak la unay 'tay sagut nga impaaymo kaniak. Nagbalinen nga immortal 'tay gapuanak gapu iti kinaisangsangayan ti gannuatmo. Nagbalinen a paset ti pakasaritaan. Ket iti unos ti panagbiagko, irakrakurakkonto ti kaadda ti maysa a managayat iti panagsuratan ta nangaramid iti monumento a dinto matumba ti panawen. Kadagiti am-ammok, makarkaritda man piman a makipaset met iti pasalip. Ket maysa a makaigapu dayta ti pannakakitada a ti maysa gapuanan no adda kaibatoganna a merito ket isunto ti pagpangalanda nga umaddang iti lubong nga ayanda. Adun ti nakakita iti SAGUT, ket dinaydayawda ti linaon ken pannakaimalditna. Kunkunada a bareng no iti masungsungad nga aldaw, pasetdanto met dita napateg unay a libro.

#5
NAIMBAG A PASKUAYO AMIN !!!
KEN
NARAGSAK KEN NABUNGA A BARO A TAWENYO A SANGAPADA!!!

Paskua
Mood:  happy
Topic: Dadduma Pay

Paskua manen, paskua manen. Pul-oyna ti nakasalsalemsem. Agruar manen kankansion nga agkakapintas, babassit ken dadakkel a christmas tree, ken silsilaw a naraniag. Panagsisinnukat wenno panagiited kadagiti nabungon a regregalo. Panawen nga agtitipon dagiti pampamilia. Panawen para iti kappia ken pammakawan. Ken adu pay.

Paskua, aldaw a pannakayanak ni Apo Hesus. Aldaw a maselebraran iti tinawen kas panangbigbig wenno panangrambak iti pannakaipasngay ti maysa a mesias.

Malagipko man ita, kablag, dagiti dadduma a pannakaisurat ti balikas a 'Christmas'. Adda ngamin dagitay agdardaras wenno ag-abbreviate wenno masadut sa ngata a mangisurat iti kompleto a balikas. Xmas, ti isuratda a ti rumbeng koma ket Christmas. Ah, nabasak idi daytoy a banag, ket manipud idin, saankon nga isursurat ti Xmas iti balikas koma a Christmas.

Diakammo no narabaw la ti konsensiak ngem kagurakon ti bagik no isuratko pay la ti Xmas.

Apay ngamin nga adda mangisurat iti Xmas a ti kayatdanto met laeng a sawen ket Christmas? Kasla kadi ngata problem solving iti Algebra a mausar ti 'Substitution of the Unknown' tapno irepresentar ti maysa nga Equation?

Iti balikas a Xmas
Let X = Christ
Xmas = Christmas

Kabuteng kadi nga isurat ti naganna a Christ tapno ilemmeng iti letra nga X? Saan kadi a maysa met a panagraem wenno panangrespeto kenkuana uray man laeng ti panangdakamat iti naganna?

Ala, kablag, adtoy ngarud nga imburaymi daytoy tapno adda man inka pagpampanunotan. Iti sabali a bangir, kablaawandaka metten iti Naragsak a Paskua ket sapay koma ta sumangbay kenka ti ragsak ken talinaay iti panangselebrarmo ti naisangsangayan nga aldaw para ken ni Apo Hesukristo.

Adtoy man ngarud ti maysa a Christmas song nga iruknoy ti RFAAFIL ken ti sibubukel a pamiliami, para kenka, kablag.

PULSO
Mood:  a-ok
Topic: Literatura

RFAAFIL Pulse wenno Pulso ti RFAAFIL.

Ania daytoy?

Maysa manen a nalayog nga arapaapmi. Ania ti ammom, kablag, amangan ta pumudnonto daytoy.

PADAANANYO!

ADDANG NGA AGAYAB KAMANNURAT: AWIS NGA AGPAAY KAILOKUAN
Mood:  lucky
Topic: Literatura

Kablaawanmi ti sibubukel a GUMIL La Union iti naimballigian nga Iluko Creative Writing Forum a paseminarna a naangay idi Sabado, Nobiembre 27, 2004 iti DMMMSU, La Union. Saluduanmi ti kinaalibtak ti gungloyo!

Iti sabali a bangir, pagyamananmi met unay ti panangiwaragawag wenno panangipakaammoyo iti publiko ti proyektomi nga ANAK. Maragsakankami unay kadagiti makaparegta a komento a naawatmi. Kasta met dagiti nasagiden ti panagpuspusona a tumulong iti daytoy a gannuat.

Iti umuna a gundaway, addan siam a naparaburan iti ANAK. Iti koserbatibo a planomi, duapulo dagiti puntiriami nga umawat iti ANAK. No ad-adu dagiti mayat nga agesponsor, ad-adu met ti maipatulod a mannurat iti kombension ti GUMIL Filipinas. No adda singkuenta nga A.N.A.K. [Addang Nga Agesponsor Kamannurat] nga iparabur dagiti naayat a ninong ken ninang, singkuenta met ti A.N.A.K. [Awis Nga Agpaay Kailokuan] a maipaay kadagiti agngayngayangay a mannurat. Agasem daytan, kablag!

Awisenmi ngarud dagiti naayat a kakabsat a tumulong iti daytoy proyektomi nga ANAK.

BLOG NOTES
Mood:  suave
Topic: Literatura

#1. Iti maysa kadagiti napalabas a blagmi (a KINATAN-OK TI MAYSA A PAGSAPULAN, November 15, 2004,) nakunami ti kastoy: Adda ammomi a saan a maiparit ti agtakaw. Panagtakaw (stealing) nga aramid nga awan dusana. Saanka a madusa wenno mabalud no agtakawka. Ania daytoy a panagtakaw? Ammom kadi met, kablag?

Adtoy ti sungbatmi, kablag: Stealing a base iti ay-ayam a softball. :-)

#2. (SUMARUNO A TEMA TI PASALIP, November 9, 2004.) Adda nangisingasing kadagitoy a tema: Moralidad. Panagdappat. Panagdaliasat. Panagkasar. Panagsalimetmet. Maipanggep iti ina. Ah, awan ditoy ti in-inawenmi a tema.

#3. (Maipanggep iti UMUNA A SARIBLAG, nagduduma nga aldaw ti pannakaiblagna.) Naisardeng ti essem gapu ta adda napateg nga as-asikasuenmi.

#4. Adda pakainaiganna iti NAKAAM-AMAK NGA ARAPAAP TI RFAAFIL, (November 10, 2005.) Naipasngay ngaminen ti ANAK ti RFAAFIL. Anak a mangituloyto kadagiti arapaap. Padaananyo ta iti mabiit, pabuniaganmi daytoy nga anak.

#5. LADAWANTO. Bareng addanto maipaskilmi ditoy a ladawan ti literary forum nga angayen ti GUMIL La Union iti daytoy masungad a Sabado, November 27, 2004.

#6. MENSAHE. Maysa a paset ti suratmi iti GUMIL La Union. Maipanggep daytoy iti SAGUT. Wen, SAGUT a maisagut. Ta iti umuna unay a gundaway, libre a maited daytoy a libro. Dimi man laeng impagpagarup nga adu dagiti naggatang iti daytoy a libro. Pagyamyamananmi unay kadakayo amin daytoy. (Kas iti maysa kadagiti pagsarminganmi, ti panagyaman a di met ibaga ket kas 'tay nabungon a regalo a di met ited.)

Daytoy man ti paset ti suratmi:

......Daytoy ti sungbatmi iti saludsodyo a: "Kayatyo kadi met a papaskuaan iti libro dagiti paneliststayo?" Kinapudnona, talaga a panggepmi a sagutan iti libro a SAGUT ni Apo Jimmy Agpalo, Jr.. Kadagiti innem a panelistyo, isu ken ni Dr. Clarito De Francia, a nangabak iti umuna a pasalipmi, ti dimi pay nakita iti personal. Dagitoy dua, apo, a dimi pay nakasinnango iti rupanrupa ti natung-edanmin nga ikkan iti libro saan a gapu ta panelistda iti masungad a Forumyo. Idi damomi ti agatendar iti GF Convention, naam-ammomi ni Dir. Jaime Lucas ket nariknami a maysa daytoy a pagtamdan a kas metten kada Dr. Angco, Apo La Julian ken Apo Bermudez. Dimi ammo no addan SAGUT da Dr. Angco ken Apo La Julian. Ni Apo Bermudez, a nangabak iti napalabas a pasalipmi, addan (adu ngatan) kopiana, kayatna pay ngata ti sabali manen a kopia? Baka nauma ketdin a nangbasa iti saritana. Ngem ala, urayen, sagutanmi manen iti sabali a kopia. Ta barbareng no kadagiti sumaruno a SAGUT, addanto manen mairaman a saritana.......

#7. KABLAAW. Happy Thanksgiving Kadakayo Amin. Inaldaw nga adu ti pagyamyamananmi iti Apo a Namarsua, inaldaw met ngarud a thanksgivingmi.

NAKARESERBA A PANID ITI GLU NEWSLETTER
Mood:  surprised
Topic: Website ti RFAAFIL

Pagyamananmi unay iti maysa a panid nga inreserba kadakami ti GUMIL La Union para iti Pamaskua a Bilang ti GLU Newsletter. Sapay koma ta adda taga-GLU a misar-ong ditoy tapno masalawna daytoy nga imapanablaagmi. No adda man, sapay la koma ta adda pannakaikarkari daytoy inlanadmi iti baba tapno maimalditto iti newsletteryo. .

REYNALD F. ANTONIO AWARDS FOR ILUKO LITERATURE
www.rfaafil.com
Ti Umuna a Website ni Ilokano iti Salip iti Sarita ken Daniw iti Internet
_____________________________________________________________________________________

READER'S CHOICE AWARD

Pammadayaw iti sarita a magustuan dagiti agbasbasa iti bukodda a panagraman.

Ti "Kanta iti Sab-ok ti Agpakadan a Malem" a sarita ni AGUSTIN DC. RUBIN ken ti "Maysa a Linabag ti Biag ni Segundina De Dios" a sinurat ni FRANCISCO T. PONCE dagiti nangabak iti 2003 ken 2004 RFAAFIL Reader's Choice Award. Maawis amin a makisalip. Amangan no sikayonto met ti mangabak iti 2005 RFAAFIL READER'S CHOICE AWARD iti Salip iti Sarita ti 3rd Reynald F. Antonio Awards for Iluko Literature.

Panagtultuloy a pannakaputar dagiti de-kalidad a sarita ken panagrang-ay ni mannurat ti GUMIL ken ti Literatura Ilokana ti panggep a ragpaten ti RFAAFIL babaen ti ayat ken tulong dagiti agbasbasa.


PAGGATANGAN ONLINE

Nalukatan a pakaiwaragawagan ken pakagatangan iti libro, a kas ti SAGUT ken daddumanto pay a libro, nga iruar ti rfaafil.com kadagiti masungad a panawen. Narugian daytoy para kadagiti donasion, magasin, libro ken dadduma pay a produkto ni Ilokano nga adda pakainaiganna iti literatura. Pamuspusan tapno umasideg kadagiti naayat a tumulong a mangtaginayon iti bukodtayo a pagsasao.


RFAAFIL POLL

Dagiti madakamat, makuna, maisingasing wenno mapanunot iti ania man a banag. Dagiti mensahe ken kapanunotan ti tunggal maysa ken maysa kadatayo ket nabileg a tumulong a mangragpat iti ania man a panggep.

Adtoy ngarud nga ipulsuanmi ti kapanunotanyo: Asino ti irekomendam nga aghurado iti pasalip ti RFAAFIL? Ania ti kayatmo a tema ti sarita a matratar iti sumaruno a pasalip? Ipatulod ti rekomendasion ken kapanunotanyo iti admin@rfaafil.com wenno iti rfaafil@hotmail.com wenno usaren ti e-lokano mail iti website ti RFAAFIL.


PASALIP ITI RFAAFIL 2004-2005

Agpaay ti salip kadagiti amin a mannurat iti Iluko. Salip iti Sarita: Kinatan-ok ti maysa a pagsapulan ti tema a suraten ken ipakitana ti kultura ni Ilokano. Agatiddog ti sarita iti 10-20 a panid. Salip iti Daniw: Masurat ti daniw iti estilo a tradisional wenno kombensional. Agatiddog ti daniw iti maysa a panid. Nawaya ni mannaniw a mangpili iti temana ngem nasaysayaat no ti daniw ket mairuknoy iti www.rfaafil.com, ti pagtaengan ti RFAAFIL iti Internet.

Ipatulod ti pakisalip babaen ti e-mail iti rfaafil@hotmail.com wenno admin@rfaafil.com, babaen ti koreo iti: SALIP ITI SARITA 2004-2005 wenno SALIP ITI DANIW 2004-2005, c/o Cles B. Rambaud, Bannawag, Liwayway Publishing, Inc., 2249 Chino Roces Avenue, 1231 Makati City.

Agpatingga ti salip iti Enero 31, 2005. Para iti ad-adu pay nga impormasion, basaen ti kompleto a pagannurotan ti salip iti Bannawag wenno iti www.rfaafil.com.


MENSAHE

Kablaawanmi dagiti opisial ken kameng ti GUMIL La Union iti likudan ti GLU Newsletter ken ti Iluko Creative Writing Forum a naangay iti DMMMSU itay Nobiembre 27, 2004. Saluduanmi iti anep ken regta ti sibubukel a gungloyo. Agbiag ti GUMIL La Union! Agbiag ti Literatura Ilokana!

Naragsak a Paskua ken Nagasat a Baro a Tawenyo Amin!

KINATAN-OK TI MAYSA A PAGSAPULAN
Mood:  quizzical
Topic: Pasalip

Kintan-ok ti maysa a pagsapulan, dayta ti tema para iti pasalip ti RFAAFIL iti 2004-2005. Wen, sapay koma ta anagen a naimbag daytoy dagiti makisalip. Maipalagip la unay ti tema a panagsakripisio iti napalabas a tawen.

Adda nagsaludsod: Kasano nga agpayso no dakilang magnanakaw ti saritaem? Panagtakaw ti pagsapulana tapno mabiagna ti pamiliana ta awan met mapagtrabahuanna. Kinatan-ok pay ngata dayta?

Hmmm, kablag, kasano ngata a sungbatanmi daytoy? Ah, bay-am a dagitinto hurado ti mangted iti umno a sungbat iti daytoy. Isudanto ti mangpili kadagiti sarita.

Adda pay nagkuna: Nasayaat no ti takawanna ket dagitay buklis sa itedna ti tinakawna kadagiti mangurkuranges.

Hmmm, awan man maibagami iti daytoy. Baka mangparnuaykami laeng iti madi nga interpretasion no mangtedkami iti kapanunotan iti daytoy a banag.

Ibaliwmi man ketdi ti saritaan. Adda ammomi a saan a maiparit ti agtakaw. Panagtakaw (stealing) nga aramid nga awan dusana. Saanka a madusa wenno mabalud no agtakawka. Ania daytoy a panagtakaw? Ammom kadi met, kablag?

Sungbatanminto man daytoy a banag iti sumaruno a pumanablaagkami. Ngem no kayatmo, kablag, nawayaka a mangsungbat no adda pamalpalatpatam.

Kadakami a biang, kablag, amin a pagsapulan ket natan-ok. Isu nga adu dita ti mabalin a suraten dagiti mannurat. Dependento laengen iti treatment wenno wagas ti panangisurat ni mannurat tapno agbalin a naisangsangayan ti sarita. No kasanonto a maipakita ni mannurat ti kinatan-ok dayta a pagsapulan.

NAKAAM-AMAK NGA ARAPAAP TI RFAAFIL
Mood:  special
Topic: Dadduma Pay

PAKDAAR: Nakaam-amak nga arapaap, nakaam-amak nga imaldit. Agtalinaed koma lattan iti isipblagmi ngem agsipud ta kayatyo met kablag ti agarapaap, adtoy ngarud nga ipanablaagmi.

************

NAPATEG kadakami ti nariingan ken bukodmi a pagsasao. Saanmi nga ibain, ipagpannakkelmi pay ketdi. No saan man a naisuro kadakami iti pagadalan, saanmi met a pinukaw ti gundawaymi a mangadal iti daytoy a lenguahe. Isu pay ti kanayon nga aramatenmi iti panagsursuratmi.

Ket malagipko man ita ti panagsaritami iti napalabas a panagturpos dagiti estudiante iti Sta Ana High School a naggraduaranmi, nakasaysayud ti panagbalikas ti maestra iti gangannaet a pagsasao a kinunana: As much as I would like to introduce our guest speaker in English, he prefers to be introduced in Iluko. Ngem nagtabbed ti dilana idi isarunonan ti panagsaritana iti bukodna a pagsasao.

Kalpasan ti panagbitlami, napintas ken makapadakkel iti puso ti nagbalin a reaksion dagiti mannursuro iti dayta a pagadalan. Kinunada nga iti kano umuna a gundaway, adda guest speaker a nag-Ilokano. Ket umuna kano a gundaway a nakaul-ulimek ken napasnek a dimngeg dagiti estudiante. Agyamanak met ngarud kadagiti kinonsultami, a dimin inaganan, no ania dagiti napateg a sawenmi kadagiti agturpos.

Wen gayam, kablag, naputarmi pay ti maysa a sarita a napauluan iti MEDALIA kas pananglagipmi iti kinahaiskulmi. Ah, ipatulodminto iti Bannawag, kablag, ta arapaapmi a maimalditto iti masungad a panagturpos manen dagiti agbasbasa.

Wen, kablag, idi pay laeng, napategen kadakami ti bukodmi a pagsasao. Ngem ad-adda a napaneknekanmi ti kinapategna iti pannakayadayomi iti daga a nakayanakanmi. Nayanak ngarud ti RFAAFIL kas paset ti panangtaliaw, panagyaman ken panangipateg iti nagtaudanmi a puli. Ti RFAAFIL kas maysa a bukel a naitukit, sakbay nga intukitmi, arapaapmi nga agrusing, agtubo, dumakkel, agrangpaya agingga nga agbunga tapno maaddaan iti baro a bukel. Bukel nga agbalin manen a bin-i tapno maitukit.

Iti masungad a tawen, daytoy man ti arapaapmi nga inayon nga aramiden para iti RFAAFIL 2005 Reader's Choice Award: Dawatenmi ti komento wenno opinion dagiti agbasbasa, a mayat a mangted iti kapanunotanda, kadagiti sarita a magustuanda. Adda gunggona dagiti reader a mapilimi dagiti komentoda. Saanminto metten nga aladan dagiti sarita, a nawayanto a mabasa dagitoy, iti rfaafil.com ta addan napimpintas a pamuspusanmi iti pannakabilang dagiti opisial a butos dagiti readers iti internet.

Dagiti kano mannurat idi, kablag, nagagagetda ket dagiti mannurat ita, masadsadutdan nga agsurat. Saan kano payen nga aktibo dagiti dadduma a tsapter ti GUMIL Filipinas. Nalabit mabalin a pudno daytoy ken mabalin met a saan. Ngem adda man pampanunotenmi tapno medio masulosionan daytoy a banag uray no pangrugrugian laeng. Arapaap nga iwayat, tapno ad-adda pay nga aggaggaget ni mannurat a makisalip.

Sabali pay a parmatami ti pannakayalnagto manen ti sabali a SAGUT. Sagut a nakaurnongan dagiti 10 a kapintasan a sarita iti RFAAFIL 2005-2006. Mabalin a mairamanto metten ditoy dagiti 10 a daniw.

Personal nga arapaapmi ti makapatanor iti agbalin a Miss GUMIL Filipinas. Kasano ngatan a matungpal daytoy nga arapaapmi ket bin-ig met amin a lallaki dagiti bungami. Ania ngata, kablag, no isayangkatto met ti GUMIL Filipinas ti makunkuna a Mr GF? Wenno umannugot ngata ti GUMIL Filipinas no adda representative nga aggapu iti RFAAFIL a makibalubal iti nasao a pakontes? Ah, bay-am kadi nga agarapaapkami, kablag!

Adayo, wen, adayo pay ti tawen 2012 ngem arapaapmi a maimalditto ti libro a nakaurnongan dagiti sangapulo a modelo a sarita nga inaramat ti RFAAFIL iti pasalipna iti uneg ti maysa a dekada. Libro a sagut ken panagyamanmi kadagiti mannurat a nangted iti ayat iti pannakausar dagiti saritada a kas pagtuladan dagiti makisalip.

Ad-adayo manen ti tawen 2020, sangapulo ket lima a tawen manipud ita, ngem kasta met ti kaadayo ti imahinasionmi: arapaap ti RFAAFIL nga isu ti mangsangaili iti kombension nasional ti GUMIL Filipinas. Nakaam-amak nga arapaap. Ni laeng Apo Dios ti makaibaga no sibibiagto pay ti RFAAFIL iti dayta a panawen. Isu laeng ti makaibaga no matungpal daytoy nakaam-amak a tagainepmi.

Matungpal dagiti arapaap, no buyogan iti aramid. Ngem dagiti arapaapmi, kablag, maragpatda laeng babaen ti tulongmo kasta metten kadagiti mannurat ken agbasbasa a naayat a makipagmuli iti panagrang-ay ti bukodtayo a pagsasaotayo.

SUMARUNO A TEMA ITI PASALIP
Topic: Pasalip

Denggem man daytoy a tokar, kablag! Instrumento a mangkutkot iti isip tapno mapanunot no ania ti sumaruno a tema a matratar iti pasalip ti RFAAFIL inton 2005-2006.

Ania ti maisuhestionmo a tema, kablag?
Sika, wen sika, kablag!

Daytoy ti pagrigatanna ket. Narigat a bingbingayen ti oras. Adu unay ti pakaringgoran. Ngem ala, umanayen ita a dumngeg datao, kablag, iti daytoy a musika. Bareng napigsa a sumaranay kadakami tapno malpasen ti sariblag. Naay! Kaunaan pay met ngarud a sariblag, nagbayag ketdin a malpas!

Alaek man metten ditoy a gundaway ti agyaman kadagiti nangted iti kapanunotan no ania ti isarunomi iti sarita.

Iti sabali a bangir, adda naikur-itmi itay ditoy a napauluan iti: NAKAAM-AMAK NGA ARAPAAP TI RFAAFIL. Ah, ngem maamakkami metten a mangipaskil. Bay-anmi lattan a nakatatak iti isipblagmi. Nasaysayaat sa a talaga no nakatiklop pay laeng a kas libro. Bay-an a dumtengto ti panawen nga in-inut a malukib dagiti panid ti imaldit a pakasaritaan ti RFAAFIL.

Ala ket kayasanmi man pay iti maminsan dayta a banag. Bareng dikaminton apangngadua a mangikur-it kadagita nga arapaapmi ditoy RFAAFIL BLOG.

UMUNA A SARIBLAG (MAIKA-7 A PASET)
Mood:  energetic

Adtoy manen datao, kablag, a mangnayon iti sariblag. Naturog sa metten ti bagimi. Awan metten maisilpomi iti saritablag. Isu ngarud nga 'energetic' ti mode nga inusarmi tapno napigsa ti puersa a malpasmi daytoy a sarita.

Hmmm, napintas man ti "'Sa 'Yo" a kanta ni Janno Gibbs a sonatami.

Nagsardengantayo kadin? Ah, dimteng a di napakpakadaan ti maikadua a pamilia ti pimmusay. Ngem kas iti napasamak, adda naganawa iti eksena. Naalas unay no agpinnengnget dagiti dua nga inna.

Ti bidatayo nga anak, limmiklik met iti riribuk. Ngem no malagip daytay naudi a saludsodtayo, kablag, addanto latta iti murdong ti isipna ti adaywanna a situasion. Maitarayanna kadi?

DANDANIN agtindek ti init idi aglinongkayo nga aguliteg iti narukbos a narra iti tengnga ti kamposanto. Natibker daytoy a kayo iti sidiran ti patakder a pakaisardenganto ti bangkay kalpasan nga aggapu idiay simbaan tapno makararagan pay wenno kanito ti pamilia nga agpakada iti maudi a gundaway iti pimmusay sakbay a makaluban ti lungon ken maiserrek iti panteon. Nakapanawen dagiti dua a kaduayo a nagtrabaho kalpasan a makapagmeriendada iti binalonyo. Nagbatikayo pay ta pampamagaanyo ti palitada sayonto ikabil ti lapida.

"Dakkel gayamen ti putot ni manong," kinuna ni ulitegmo. Manong ti awagna ken ni tatangmo ta in-inaudi la bassit daytoy iti amam. Isu ti kadekketan a kasinsin ni tatangmo. "Kaing-ingasna la unay ni Aldwin."

Naisardengmo ti mangkagat iti tinapay a naguduamon a kanem. Aldwin gayam ti naganna! nakunam iti unegmo. Nailabegka.

"Naimbag ta pinakaammuan ni lolam dagitoy tapno makitana met ti amana." Nagsennaay ni ulitegmo. "Maysa nga aldaw laeng ti baetyo ngem immun-una a nayanak ni Aldwin isu a manongem. Apay itattam kadi laeng a makita ti kabsatmo?"

Apaggaraw laeng ti ulom a panagwingiwingmo koma.

"Saanmo kadi a nakitkita dagiti ladawanna `yanda lolam?"

Saanka a nagtimek ket bimmallaet ti kinaulimek. Natitilengka kadagiti uni iti aglawlawmo. Namatmatam ti panagkutikuti ti anniniwan dagiti bulong ti narra iti sanguanan ti nayaplag a sako a nagdalupisakam. Nagkakanayon ti panangsusopmo iti naibotelia a pagpalamiis.

Nakadlaw ni ulitegmo, nga agtugtugaw iti ramut a rimmuar iti daga, a liklikam ti sumungbat kadagiti saludsodna.

"Apay, barok, adda kadi guram iti amam?" dineretsonaka.

Saanka a nagtimek. Nakaemmo ketdi ti bibigmo.

"Ania kadit' panggurguraam iti amam? Gapu kadi ta adda maikadua a pamiliana?"

Saanka latta a nagtimek. No mabalin la koma a tumakderka ket layawlayawemon dagiti naintar a panteon iti masanguanam, inaramidmon, kayatmo laeng a liklikan dagiti saludsod ni ulitegmo.

"Ammom barok," nagsennaay ni ulitegmo. "Ti biag ti tao.... agsasabali, agsusupadi, nagduduma. Adda nabaknang, adda napanglaw. Adda nanam-ay, adda agrigrigat. Adda naragsak, adda naliday. Adda nagasat, adda daksanggasat. Ngem adda kadatayon no kasano a sanguentayo ti biagtayo, no kasano nga awatentayo dagiti pasamak ken no kasano a sangalentayo ti bukodtayo a pakasaritaan."

Nagtalinaedka latta a naulimek ket napasnekka a dimngeg kadagiti sawen ti ulitegmo.

Lima nga aldaw laengen sakbay ti kallaysa da nanang ken tatangmo idi agpakaasi ni tatangmo ken ni nanangmo, kinuna ni ulitegmo, ammom metten ti baro. Iti nadagaang a sardam, saan a makaanay nga agdigos laeng, sapulenna ti pariir ti arubayan tapno lang-abenna ti ayamuom ti sabong. Yantangay asidegen ti kasarda ken isunto kano met laeng ti pagturonganna, adda inud-odan ni tatangmo ken ni nanangmo. Ngem saan nga immannugot ni nanangmo uray no adu a pilit ti amam.

Daydi a sardam, inawisnak ni tatangmo a mapankami laengen iti maysa a beerhouse, intuloy ni ulitegmo. Ket nagpapas ni tatangmo iti lamiis ti serbesa ken ragsak iti uneg daydiay a pagpalpaliwaan. Naguapo ti amam ket asino ti babai a saan nga agkagusto kenkuana? Gapu ta nabarteken, impagarupnan a ti babai iti beerhouse ket isu ti ay-ayaten ken pakasaranna a babai.

Nagsikog ti babai ket impakaammona a dagus ken ni tatangmo ngem saan nga akuen ni tatangmo nga anakna ti imet daytoy. Ngem idi maitao ti ubing, ken makita ti amam a karuprupana la unay, namati nga anakna ti ubing. Tallo a tawen nga inlemmeng ni tatangmo daytoy a banag ken ni nanangmo ngem iti maysa nga aldaw, dimteng ti panagsinnango dagiti innayo ken Aldwin.

Nasapa iti bigat, dimteng ti maysa a babai iti balayyo a nakaubba iti ubing. Addaka idi iti arubayan a nakasakay iti bisekletam a regalo ni tatangmo iti kallabes a panagkasangaymo. Apaman a maibaba ti babai ti ubbana nga ubing iti arubayanyo, nakaal-aliston a sumrek iti pagtaenganyo a mangparparuar ken ni tatangmo a nairana met idi nga awan. Nakigtot ni nanangmo idi madlawna a karuprupa ti amam ti ubing ket iti apagdarikmat naawatanna dagiti pasamak. Nagpinnengnget dagiti innayo. Timmarayak idi nga immarayat tapno aganawa.

Idi mapagtalnak dagiti dua, inubba a dagus ti babai ti anakna a madama idi a kasarsaritam. Intudo idi ti ubing iti bisekletam sana kinuna: "'Nang, kapadpada `tay bisikletak nga inregalo ni tatang." Ammok, naganus pay idi ti isipyo ken Aldwin. Ngem diakammo no malagipyo a dua ken Aldwin daydi a pasamak.

Binalakadak ni tatangmo kalpasan daydi a pasamak. Imbagak nga iyadayona ti maikadua a pamiliana kadakayo tapno maliklikan ti riribuk ket tinungpalnak met. Pinagnaedna ngarud dagiti aginana idiay Manila. Ti bus a manmanehuenna ti nagbalin a rangtayna tapno mabisitana a kankanayon ti dua a pamiliana.

Dimmagsen ti barukongmo. Kasla adda agsullat iti karabukobmo.

"Dumtengto met ti panawen nga agbalinka a maysa nga ama. Inton dumteng dayta a kanito, nalabit, maawatamto met ti amam."

Saanka latta a nagtimek. Imbakalmo itan ti imatangmo iti panteon a kaar-aramid. Ammom lattan a timmangkenen ti pannakapalitadana babaen ti makasinit a darang ti nakatindeken nga init.

"Kaamaknaka ni tatangmo, barok. Kaamakna la unay ti kinaulimekmo. Kadakayo a dua ken Aldwin, kanayonna nga ibaga kaniak a sika kano ti nangtawid iti kababalinna. Kabutengna ti bukodna nga anniniwan. Dina kayat a maipadaka kenkuana. Amangan ta surotem met dagiti killo a tugotna."

Nalagipmo, maysakanto kadagiti estudiante a maukkoran iti medalia ti pammadayaw. Saanen a nauray ni tatangmo ti aldaw a panagturposmo. Ti kunam a tagiuraymo nga aldaw tapno ipaneknekmo kenkuana a makapagturposka iti kolehio a saan laeng nga iti sekundaria. Ti aldaw ti balligi nga ipagpannakkelmo iti amam a kabaelamto a sangalen ti maysa a naragsak ken natalinaay pagtaengan.

Simmallin iti isipmo da Aldwin ken ti inana a pinanawam iti balayyo. Ania ngatan ti napasamak? Napateg kadi pay ti makiriri kadagitoy itan ta pimmusayen ti ama ti pagtaengan? Nailansa ti imatangmo iti semento a krus ti panteon ni tatangmo.

Nakaul-ulimek ni ulitegmo a nagkallugong ket nagturongen iti panteon. Dinan inuray no ania ti reaksionmo kadagiti impudnona ta nagtalinaed met lattan a nakakaem dagiti bibigmo. Imparabawmo metten ti kallugong iti ulom. Timmakderka tapno surotemon ti ulitegmo.

Hmmm, napanunotmi man a lapdan ti panagarubos dagiti lua ti bida. Editenminto met nga umuna dagiti immun-una nga eksena no adda man nagarubos a luana. Bay-am ta inton maitabon ti amana, inton aggibus ti sarita a paruarenmi ti sangkaterba a sangsangitna. Pespesenmi amin a luana. He-he-he!

Uray lalaki, kablag, agsangit met kunayon sa! Wen dakami, kablag, agsangitkami met. Agsangit met ti pusomi. Agsangit met ti matami no kasdiay nga agiw-iwakami iti lasona, he-he!

Ala ngarud, kablag, padaananyo ti maisarunomi manen iti sariblag.