UMUNA A SARIBLAG (MAIKA-5 A PASET)
Mood:
energetic
Topic: Sariblag
MAPASENNAAYKAMI man, kablag, ta adtoy manen nga ituloy ti sariblag. Kadagiti nag-e-mail kadakami iti personal, agyamankami unay. Napateg dagita a mensaheyo tapno ammomi nga ituloy ti sariblag. An-anusanmi ngarud daytoy a ganuat para kadakayo.
Dimi ammo nga ituloy ti sarita, no ibasemi iti bukodmi a biag. Kas 'tay nakunamin, saannakami pulos a nadissuan ti amami. Iti met uneg ti pagtaenganmi, saanmi a nadlaw ti panagsusik dagiti nagannakmi. Gagangay laeng met dagiti agassawa ti agsubang ngem no apay nga awan nadlawmi a kasta kadagiti nagannakmi, nalabit, saanda nga impakita kadakami. Mabalin met nga atiddog ti panagpasensia ti amami. Iti met biangmi, dimi kayat nga ikkan iti tiempo dagiti riribuk, uray pay ngata sangkabassit a susik. Dayta ti nasursuromi iti amami. No kasdiay idi nga adda karurodmi, umadayokami bassit tapno agpalamiis.
Ngarud, iti sariblag, nasken nga ipakitami a ti ama ket maysa a pagwadan. No adda man babakna, agsulnitto met laeng. Kabaelan a laksiden ti anak ti amana ngem dinto pulos kabaelan a laksiden ti ama ti anakna, kunada man!
Adtoy ngaruden ti tuloy ti sariblag:
Gapu iti napalaus a guram iti amam, ad-adda manen a nakibarkadaka. Iti basketbolan, iti beerhouse ken uray antoy ditan nga ayuyangyo kadagiti barkadam. Nabaybay-amon ti panagadalmo. Dinaka tinubngar ni nanangmo ta impagarupna no sumsumrekka iti pagadalan.
Iti panagsaritayo iti nobiam, inusignaka a dagus. Impasaksakna amin a kayatna nga ibaga.
"No dinak kayat a tungpalen, ita pay laeng, agsinatan!"
"Sina... di sina! Apay ti kunam, siksika laeng ti babai, aya? Nagadu dita dagiti mangkamkamat kaniak!"
"Pues, makaammoka," kinuna ti nobiam. "Dim' pulos denggen dagiti patigmaan. Ania laengen ti kukueen ni nanangmo? Isu met la gayam nga isukatnakayo ni tatangmo...."
Ket saanen nga intuloy ti nobiam ti sawenna ta timmallikuden a dagus kenka. Sinarunom latta ti kaayan-ayatmo nupay nasairka kadagiti imbalikasna. Imbagam kenkuana a saanna a dakdakamaten ti amam iti saritaanyo.
"Kaguram unay ti amam," innayon pay idi ti nobiam. "Ngem no kas kenka ti agbalinto nga ama dagiti annakko, saan laengen!"
Nasaktanka kadagiti sinao ti nobiam. Manipud idin, inkarim iti bagim nga agadalka a naimbag. A, paneknekam a kabaelam a bangonen ti bukodmo a masakbayan iti uray asino nangnangruna iti amam. Ket wen, kasta metten iti pamilia, a sangkasao ni nanangmo, a nangagaw iti ragsak ken talinaay ti pagtaenganyo.
Iti panaglabas dagiti aldaw, ad-adda nga immadayo ti riknam iti amam. Arigna estranghero daytoy kenka tunggal dumteng iti balayyo. Liniklikam dagiti kanito nga aglanglangkayo a dua, dagiti kanito nga agsaritakayo, ken dagiti kanito a mangipaneknek nga isu pay laeng ti amam. Paset dayta ti saem a naurnong iti kaunggam.
No kasta a rabii a maturogka, agdakiwas iti panunotmo dagiti adu a bambanag maipanggep iti amam. No naragsak kadi daytoy iti sidong ti sabali a pamiliana. No ad-adda kadi a napatpateg dagitoy ngem kadakayo ken nanangmo. No ipatpategnaka kadi met laeng a kas anak. Adalemton ti rabii inton mairidepka a kas ita.
Nakaturong pay laeng ti imatangmo iti nakasipsipnget a tangatang. Kasla mangmangegmo manen ti masansan a ballaag ni nanangmo: Padasenda ti umay agpakita! Diakto ipalubos a makapad-awda iti inaladak. Magnada pay nga umuna iti bangkayko!
Nagsikigka. Nakaun-uneg manen ti imbulosmo a sennaay. Awanen ti amam, apay koma nga agladingitka? Nairuamka metten iti kanayon a kaawanna. Awanen ti puon ti pagsaksakitan ti riknayo ken nanangmo. Awanen ti ama a pagin-innagawan ti dua a pamilia. Pimmusayen.
Ne, ta awan metten maikur-itmi. Awan metten mapanunotmi nga inayon. Nasayaat sa no sumabalitayon iti eksena, kablag.
No nasipnget ti setting ti napalabas nga eksena, ta nasipnget pay ti ladawan ti maysa nga ama iti panunot ti anakna, bay-anyo man ta in-inutentayo a silawan dayta nga isip ti anak, in-inutentayo man nga ikkaten ti gura ti anak iti amana.
Ala ngarud, kablag, adtoy ti isilpomi iti sariblag.
TI SIMREK iti uneg ti kuartom a darang ti init ken anniniwan dagiti aggarawgaraw a bulong ti mangga a mangapla-aplag iti rupam ti nanglukag kenka iti kabigatanna. Nadagsen ti bagim isu a nagtalinaedka latta iti kuartom a nakaidda. Saanmon a madlaw no adda bisita iti sirok wenno agpapatang iti arubayanyo ta natagarin iti ruar a kangrunaan a parnuayen dagiti aglabasen a lugan iti kalsada.
Nagsaltek ti imatangmo iti kalendario iti lawanit a pannakadibision dagiti kuarto iti ngato ti pagtaenganyo. Nalagipmo, innem a bulan laengen, agturposkanton iti kolehio. Asidegen ti aldaw a kayatmo nga ipaneknek iti amam a kabaelam a leppasen ti panagadalmo. Ngem awanen. Awanen daytoy a makaimatang iti balligim iti baet ti sakit ti nakem ken iti pammatim a panangbaybay-ana iti pamiliayo.
"Saanka kadi a sumrek ita, anak?" naibaskag ni nanangmo iti nakalukat a ridaw ti siledmo a dim' inrikep idi rabii ta nadagaang ti tiempo.
"Saan pay, `nang," insungbatmo a nangtaliaw iti nakamangisit nga inam. "Inikkandak iti makalawas a kaawan iti pagadalan."
"Bumabaka ngaruden ta makigiddankan ken ni lolam. Naidasaren iti lamisaan ti pamigat."
Nagtung-edka laeng.
Nakatallikuden ni nanangmo idi malagipmo ti naudi a kinunana: Naidasaren iti lamisaan. Saan kadi a dayta ti ur-urayen ti amam nga aramiden ti inam kenkuana?
Itay laeng napan a lawas, dimteng ni tatangmo iti maysa a malem ti Sabado. Binaonna ni nanangmo a mangidasar iti kanenna ta nabannog ken mabisin unay. Ammom a manmano nga agbaon ti amam. Makaammo latta no kuan iti bagina. Saan nga agalumiim nga agbaon gapu iti dumakdakkel a giwang iti nagbabaetanyo no di ket kasta a talaga ti ugalina. Saan a namandar. Ammona nga asikasuen ti bagina. Nalaing nga agluto. Isu pay ti masansan a manglaba kadagiti aruatenna. Pammagusto laeng dagiti aldaw nga ilabaan daytoy ti inam.
"Ingka iti daydiay a babaim ta isu ti mangasikaso kenka." Manipud iti apagbingngi a rikep ti siledmo, nangegmo idi nga insungbat ti inam.
"Apay a kastaka? Awan man la serbim nga asawa."
"Ne, ta siak pay ita ti babalawem?" mangin-insulto ti boses ti inam. "Sipud pay insukatnakami iti babaim, ti kunam, adda pay kadi serbim a kas asawa?"
"Saankayo nga insukat!" gimluong ti timek ti amam. "Addaak kadi koma pay ditoy ita no insukatkayo? Siak pay laeng ti mangbibiag kadakayo. Siak pay laeng ti ama daytoy a pagtaengan!"
Saan a nagtagari ti inam. Insardengmo idi ti madamam nga ar-aramiden a homeworksmo. Nakagatmo ti bibigmo a dimngeg kadakuada.
"Sika ti pinakasarak, ta sika ti ay-ayatek. Ngem sipud pay nagdennata, nagbalinen nga impierno ti relasionta. Dinak kadi mapakawan? Agpapan ita, saanmo pay la a maawat nga adda met anakko kenkuana. Nabannogakon a mangur-uray iti pannakaawatmo."
"Dayta ti nagayatam, lak-amem amin a saem!"
"Ay-ayatenka ngem pinatayen dagita kunkunam a saem daytoy nga ayat. Sangkabassit laeng met a pakaasik, nga awatem dayta a riro iti biagko. Ta diakon mabalbaliwan dayta a pasamak iti kinataok. Diak ay-ayaten idi daydiay a babai, ngem sika met laeng ti gapuna. Ita, nasursurokon nga ayaten."
Natibnokan iti saibbek ti pungtot ti inam. "Makitak laeng dayta a babai. Imudumodko ti sumarampiting a rupana!"
"Nasuerteka pay laeng, ta nabangon ti balaymo iti lakub dagiti dadakkelko. Ta no saan, uray pay koma dikan makitkita," intuloy ti amam. Impeksana amin idi dagiti adda iti kaungganna. "Ammom no apay a mapanunotko pay laeng ti agawid? Gapu laeng ken Erwin. Diak kayat a tallikudan ti pagrebbengak kenkuana bilang ama. Kas met laeng iti pagrebbengan a kayatmo nga ikkatek iti anakko iti kagurguram a babai!"
In-inut a dimmagsen idi ti karabukobmo gapu iti nangegam. Adda met la kadi pammateg ti amak kaniak? naisipmo. Adda naalut-ot a puris iti barukongmo ket nagbabasa dagiti matam. Nagluaka.
Idi bumabaka, agan-anug-og pay la ni nanangmo iti sopa. Awanen ni tatangmo a karirririna. Nagturongka iti kosina, awan met dita ti amam. Impapanmo a nakapanawen. Linukatam ti kaldero, adu pay ti nabati nga innapuy. Linuktam ti kaserola, naipasabat ken naangotmo ti dinengdeng nga utong ken bulong ti saluyot a nasagpawan iti udang. Napasennaayka. Paborito met pay ngarud dayta ni tatangmo.
'Puonayen, kablag! Sabalin sa metten ti nagturturongan ti sariblag. Isardengtayo man pay la ngarud. Ta pagtitiponentayonto man dagiti pasetna tapno naan-annayas met laeng a basaen.
Kasano ngata a sumangpet ti bangir a pamilia ti nagawan? Kasano ngata a maammuanda ti ipupusay dayta nga ama?
Posted by rfaafil
at 12:01 AM EDT
Updated: Tue, Oct 19 2004 5:52 AM EDT